Jeżowce w Chorwacji
Jeżowce nie występują na każdej plaży w Chorwacji, ale miejsc gdzie można je spotkać nie jest znowu tak mało. Mimo że niepozorne, spędzają sen z powiek niejednemu turyście i sprawiają, że wejście do wody wiąże się z lękiem. Mnie też kiedyś zdarzyło się nadepnąć na tego kolczastego stwora. Gdzie żyją jeżowce, jak się przed nimi chronić i co zrobić kiedy nas pokłują? Przygotowałem dla Was mały poradnik o jeżowcach w Chorwacji.
Gdzie w Chorwacji są jeżowce?
Na początku zaznaczę, że w Chorwacji żyje około 20 gatunków jeżowców, które występują na różnych obszarach. Jeżowiec, z którym najczęściej spotykamy się na plażach to jeżowiec sklany (Paracentrotus lividus), zamieszkujący płytkie wody przybrzeżne i przyczepiający się do kamieni. Jest on rozpowszechniony w Chorwacji, co może napawać Was niepokojem, ale z drugiej strony powinno Was cieszyć. Dlaczego? Jeżowce są wymagającymi zwierzętami i żyją tylko w czystych morzach. Ich obecność w chorwackim Adriatyku świadczy więc o czystości wody. Jest ich w Chorwacji na tyle dużo, że nie są pod ochroną tak jak w innych państwach, a nawet zbiera się je w celach kulinarnych.
Gdzie w Chorwacji spotkamy jeżowce, a gdzie ich brak? Te morskie stworzenia spotkamy przed wszystkim na plażach, gdzie zejście do wody pokryte jest kamieniami i skałami, do których lubią się przyczepiać. Jeżowców raczej nie ma na plażach piaszczystych i żwirowych. Nie sposób oczywiście wymienić w tym artykule wszystkich chorwackich miejscowości i podać czy są tam jeżowce. Dla tych z Was, którzy potrzebują jednak konkretnych wskazówek wymienię kilka miejsc, gdzie według moich informacji nie ma jeżowców: piaszczysta plaża w Ninie koło Zadaru, żwirowe plaże w Bašce i mieście Krk na Krku, Živogošće i Ivan Dolac na Hvarze, Grebastica koło Primoštenu, plaże w Trogirze, Rovinju, czy większości plaż na Pagu. Z dużej ilości jeżowców słynną za to Vodice koło Szybenika, gdzie zbieranie ich w celach kulinarnych przybrało rozmiar plagi.
Jak chronić się przed jeżowcami w Chorwacji?
Najprostszym sposobem jest dokładne obserwowanie dna morza znajdującego się przed nami. W Chorwacji często jest to możliwe, gdyż woda jest wyjątkowo przejrzysta. Przyjrzyjcie się zwłaszcza skałom i kamieniom, jeżowce są czarne i występują raczej w grupach, w większości przypadków można je więc dostrzec. Czasami jednak dostrzeżenie ich utrudnia odbijające się w wodzie słońce, kolor skał, fale lub głębokość wody. Jeśli zatem już wiecie, że na waszej plaży występują jeżowce, to może warto zaopatrzyć się w specjalne buty do wody. Ich wytrzymałość zależy od rodzaju i producenta, ale generalnie powinny ochronić wasze stopy przed nieprzyjemnym ukłuciem lub w najgorszym wypadku złagodzić jego skutki.
Ukłucie jeżowca, co zrobić gdy do niego dojdzie?
Najlepszym sposobem na walke z ukłuciem jeżowca jest zapobieganie. Co jednak zrobić kiedy już nadepnęliśmy na jego igły? Przede wszystkim musicie zdawać sobie sprawę, że jeżowce wyposażone są w specjalne mechanizmy obronne, a ich igły wydzielają do ciała napastnika toksyny. Dotatkowym zagrożeniem są pokrywające je bakterie, mogące powodować infekcję. Poniżej podam Wam kilka wskazówek, które pomogą Wam lepiej poradzić sobie ze zranianiem przez jeżowca:
– Spróbujcie usunąć igłę zdezynfekowaną pęsetą. Uważajcie przy ty aby jej nie złamać, bo odłamana końcówka zostanie w waszym ciele. Może to być trudne. Kiedy nie zdarzyło się nadepnąć na jeżowca, to kawałek igły pozostał w mojej nodze.
– Delikatnie, ale starannie umyjcie wodą z mydłem ranę i jej okolicę.
– Unikajcie zakrywania rany. Zakrycie rany ułatwia rozwój infekcji i utrudnia oddychanie skóry, podczas którego organizm pozbywa się toksyn widzielanych przez igłę.
– Obserwujcie ranę i okolice. Sprawdzajcie czy nie dzieje się nic niepokojącego.
Kiedy zostałem ukłuty przez jeżowca, część igły została w mojej stopie i udałem się do lekarza, żeby pokazać mu ranę. Kiedy nadepniecie na jeżowca rozważcie wizytę u lekarza, a kiedy zaobserwujecie rozwój zakażenia nie zastanawiajcie się, tylko od razu skonsultujcie się z medykiem. Punkty medyczne znajdują się w większości większych miejscowości. W celu skorzystania z opieki medycznej w Chorwacji, warto mieć kartę EKUZ lub odpowiednie ubezpieczenie podróżne.
Czy w Chorwacji je się jeżowce?
Tak, jeżowce, a zwłaszcza ich pomarańczowa ikra stanowią w Chorwacji przysmak. Z tego powodu w niektórych miejscach ucierpiała lokalna populacja tych zwierząt, masowo zbieranych przez smakoszy lub osoby liczące na zarobek. Jak już wcześniej wspomniałem, jeżowce występują wyłącznie w wyjątkowo czystych wodach i większości krajów są pod ochroną. W chorwackim czystym morzu są pospolite i dzięki temu mamy okazję spróbować ich restauracjach.
Do lokali, które w swoim menu mają dania z jeżowców należą Konoba Opat na Kornatach oraz Konoba Boba z Murteru. Z jeżowców przygotowuje się m.in. makarony. Jeśli jesteście odważnie i chcielibyście spróbować dań z jeżowców, to po chorwacku nazywają się morski ježinci i takiej nazwy szukajcie w menu lub pytajcie o nią kelnera.
Źródła:
Ostatnia aktualizacja: 25.10.2020
PS
Jeżowce mogą nas dotkliwie pokłuć, ale świadczą też o czystości morza. A co oprócz czystego i ciepłego morza ma do zaoferowania Chorwacja? Zobacz dział mojego bloga, gdzie znajdziecie najlepsze Atrakcje w Chorwacji.
Jestem magistrem filologii chorwackiej i zapraszam Cię w podróż po Chorwacji.
Razem odkryjemy to, co w tym pięknym kraju jest najlepszego: urokliwe miasteczka, regionalną kuchnię, lokalne wydarzenia i atrakcje. Zapytamy Chorwatów gdzie warto zjeść, gdzie pójść na kawę, jak ciekawie spędzić czas. Kto, jak nie oni, wie co dobrego jest w okolicy.
Mój blog jest także miejscem promocji chorwackich produktów, języka i kultury. Zakochaj się w Chorwacji i Ty!
